Succesvol samenwerken: wat zijn de randvoorwaarden?

Van de Verenigde Naties tot het buurtcomité en van multinationals tot een start-up: zonder samenwerking komt weinig tot stand. Dat geldt ook voor je team. Een goede samenwerking tussen de teamleden zorgt dat jullie prestaties ongekende hoogten bereiken.

Samenwerken gaat meestal niet vanzelf – en de grote vraag is dan ook: hoe kan je als manager de samenwerking binnen het team stimuleren en versterken? In dit artikel noemen we de belangrijkste randvoorwaarden die nodig zijn voor een succesvolle samenwerking, van vertrouwen tot werkplezier.

Voor we in de randvoorwaarden duiken, gaan we kort in op een aantal voordelen van een geslaagde samenwerking – maar neem van ons aan, de lijst zou nog veel langer kunnen zijn.

Een goede samenwerking betekent dat het team effectief en efficiënt werkt. In een kortere tijd krijgt het meer voor elkaar en ook de kwaliteit neemt doorgaans toe. Teamleden durven elkaar feedback te geven, combineren elkaars inzichten en er zijn simpelweg meer ogen die kritisch naar het product of de dienst kijken, wat de kwaliteit en productiviteit ten goede komt.

In teams waar de samenwerking prettig is, vindt er een grotere uitwisseling van kennis plaats, want collega’s voelen zich vrij vragen te stellen en ideeën te uiten. Bovendien zien teamleden elkaars werk in plaats van alleen hun eigen stukje. Tot slot maken ze kennis met diverse perspectieven, wat ook enorm leerzaam is.

Wanneer de samenwerking goed verloopt, is dat erg gezellig en motiverend. Samen bereik je de doelen en collega’s helpen elkaar. Dat zorgt voor een sterke band én meer werkplezier. Hierdoor blijven werknemers vaak langer bij de organisatie werken, wat ook een groot voordeel is.

Loopt de samenwerking soepel? Dan krijgen de creativiteit en innovativiteit en boost. Teamleden maken gebruik van elkaars expertise en weten hoe ze elkaar kunnen aanvullen, waardoor de beste ideeën ontstaan en de uitvoering gesmeerd verloopt.

Een succesvolle samenwerking in je team is dus een must. Om dat voor elkaar te krijgen, is het belangrijk dat er aan verschillende randvoorwaarden wordt voldaan. We noemen ze hieronder.

Het ontwikkelen van vertrouwen is misschien wel de belangrijkste voorwaarde voor een geslaagde samenwerking. Wanneer teamleden elkaar vertrouwen, communiceren ze eerlijk met elkaar, ze durven feedback te geven om te verbeteren en staan open voor elkaars ideeën. Als manager kan je op verschillende manieren het vertrouwen tussen teamleden versterken.

Essentieel is het stimuleren van de ‘klik’ tussen collega’s, want dan groeit het onderlinge begrip en het vertrouwen. Zorg bijvoorbeeld dat je medewerkers letterlijk en figuurlijk de ruimte krijgen om ook informeel met elkaar te kletsen. Een gezellige kantine doet al wonderen. Ook het organiseren van een teamuitje is een aanrader. Buiten kantoor is er vaak een andere dynamiek en zo leren collega’s elkaar op een nieuwe manier beter kennen.

Zonder heldere stip aan de horizon is goed samenwerken onmogelijk. Per project dienen er daarom realistische, haalbare doelen te zijn geformuleerd, zodat de teamleden weten waar ze samen naartoe werken en gemotiveerd zijn. Zorg er daarbij ook voor dat iedereen weet wat hij of zij moet doen – en dat iedereen zich in zijn of haar taken kan vinden. Daardoor verloopt de samenwerking efficiënter, prettiger en gestructureerder en teamleden weten bij wie ze terecht kunnen voor vragen. Nog een voordeel van gezamenlijke doelen formuleren: je kunt samen de successen vieren. Dat versterkt de band tussen de teamleden, wat weer een positieve invloed op de samenwerking heeft.

De derde randvoorwaarde is de werksfeer: teamleden moeten zich op hun gemak voelen en met energie naar hun werk gaan om effectief samen te werken. Wanneer de werksfeer goed is, durven medewerkers namelijk hun ideeën te opperen, open te communiceren, feedback te geven en verantwoordelijkheid te nemen.

Ook zorgt de veilige vibe voor minder stress, minder verzuim en juist meer vertrouwen (randvoorwaarde 1). Als teamleider of manager kun je op diverse manieren een fijne werksfeer creëren. Zorg bijvoorbeeld voor gezellige, lichte ruimtes, houd in de gaten dat de werkdruk niet te hoog of te laag is en dat medewerkers genoeg tijd hebben om te ontspannen. Ook het organiseren van teamuitjes en het naleven van de kantoornormen- en waarden dragen bij aan een goede, veilige sfeer op kantoor.

Is er een teamlid niet geïnteresseerd in het project? Of voelt een collega zich buitengesloten? Dan staat de samenwerking op lossen schroeven. Iedereen moet zich namelijk betrokken voelen bij het werk, om doelgericht en gemotiveerd samen te werken. Als manager kan je de betrokkenheid versterken door alle teamleden goed te informeren, ze voldoende verantwoordelijkheid te geven, te luisteren naar hun ideeën en transparant te zijn over de resultaten van het werk.

Bovendien is het belangrijk om ze ook complimenten en feedback te geven, waar ze van kunnen leren. Werknemers voelen zich serieus genomen en gewaardeerd en het zelfvertrouwen groeit. Het gevolg? Een grotere betrokkenheid en daarmee groeit de kans op een succesvolle samenwerking

Deze voorwaarde is tegelijkertijd ook een resultaat van bovenstaande voorwaarden. Toch noemen we het apart, omdat het essentieel is voor een succesvolle samenwerking. Medewerkers die met plezier naar hun werk gaan, zijn gemotiveerder, hebben een positieve instelling, zijn meer betrokken en bereid elkaar te helpen. Je kunt het werkplezier vergroten door je teamleden persoonlijke aandacht te geven, bijvoorbeeld door te vragen naar wensen en ambities.

Ook het geven van flexibiliteit in het bepalen van hun werktijden of werkplek kan het werkplezier een flinke boost geven, evenals gezellige teamlunches, borrels of trainingen. Verder is het een aanrader om je team regelmatig een gemeend compliment te geven, bijvoorbeeld over wat de teamleden samen hebben bereikt.

Het voldoen aan bovenstaande randvoorwaarden is een tijdsinvestering. Neem het creëren van vertrouwen tussen teamleden of het bevorderen van de betrokkenheid: dat kan een proces van lange adem zijn, maar het is het meer dan waard. Je zult merken dat met het vorderen van de tijd de samenwerking steeds gezelliger, efficiënter en effectiever wordt. Oftewel, de investering betaalt zich uit!